Een catalogus van goede praktijken om de transitie van de gezondheidszorgsector te versnellen
Gepubliceerd op 27-06-2025
5% van de broeikasgasemissies in België. Zoveel stoot de gezondheidszorg vandaag uit! Het cijfer doet ons nog eens beseffen in welke mate ook die sector te maken krijgt met ecologische uitdagingen.
Om ze het hoofd te bieden, krijgt de sector van de gezondheidszorg tegenwoordig steeds meer tools om zich bij zijn transitie te laten begeleiden. Het Label Ecodynamische Onderneming draagt daartoe bij met een catalogus van goede sectorpraktijken specifiek voor de gezondheidszorg. Deze tool is mee uitgedacht en opgesteld door en voor professionals uit de sector. Daardoor houdt hij beter rekening met de beperkingen, de realiteit en de opportuniteiten eigen aan de gezondheidszorg, om de reeds gezette stappen volop te laten renderen … en inspiratie op te doen voor nieuwe stappen.
Een dynamiek waar de pioniers op het terrein hun schouders onder zetten
“Cliniques universitaires Saint-Luc heeft het Label al sinds 2008, en was lange tijd de enige in zijn categorie! Tegenwoordig neemt de interesse in de sector toe en zien we nieuwe synergieën ontstaan”, vertelt een opgetogen Benoît Darras, verantwoordelijke voor het Ecodyn-dossier van Saint-Luc.
Hij heeft deze nieuwe catalogus van goede praktijken actief mee uitgewerkt in de context van de vernieuwing van hun eigen label. Met hun 16 jaar ervaring konden ze bij Saint-Luc de beperkingen vaststellen van de ‘algemene’ catalogus, bestemd voor organisaties uit alle mogelijke sectoren. Bepaalde goede praktijken specifiek voor de gezondheidszorg waren namelijk moeilijk te verwezenlijken om het Label te krijgen, andere ontbraken dan weer of waren veel te specifiek. Deze nieuwe catalogus speciaal voor deze sector is dus een antwoord op die verzuchtingen. De ecologische initiatieven specifiek voor de gezondheidszorg zijn er beter in vertegenwoordigd en kunnen dus beter geëvalueerd worden.
“Deze gids wordt een echt register van goede praktijken aangepast aan de sector. We hopen hem verder te kunnen aanvullen op basis van de ervaringen op het terrein van andere structuren”, voegt hij eraan toe.
Expertise van op het terrein als basis voor de catalogus met goede praktijken
Bij die gezamenlijke uitwerking werden niet alleen ziekenhuizen betrokken. Stéphanie Richard, verpleegster en ecologisch adviseur, gaf kleine structuren zoals wijkgezondheidscentra een stem. “De criteria van het Label moesten rekening houden met de realiteit op het terrein, maar ook met de kwaliteit en de veiligheid van de zorg, het personeelstekort en de economische kwetsbaarheid van de sector.”
Dankzij een participatieve aanpak waarbij beroepsbeoefenaars, -verenigingen en experten betrokken werden, geeft de gids concrete mogelijkheden om de gezondheidszorg ecologisch verantwoorder te maken. Er komen thema’s aan bod die tot nu toe onderbelicht bleven, zoals de impact van narcosegassen, verstandig voorschrijfgedrag voor geneesmiddelen, en de sortering van risicohoudend zorgafval. Al die aspecten worden voortaan erkend, gestructureerd en komen volop tot hun recht in het kader van het Label, met acties aangepast aan de realiteit op het terrein. “Als je de middelen aangereikt krijgt, wil je gewoon in actie komen. En als het in de gezondheidszorg kan, kan het overal!”
Een hefboom om praktijken en waarden op elkaar af te stemmen
Eerder dan een evaluatietool is deze referentiegids een actieleidraad die verankerd is in de realiteit, en ontworpen om organisaties op een pragmatische en geëngageerde manier te begeleiden. Als er daardoor weer meer afstemming komt tussen de persoonlijke waarden van verzorgend personeel en hun beroepspraktijk, draagt dat ook heel concreet bij aan een veerkrachtigere en rechtvaardigere samenleving.
Werkt u in een zorginstelling en wilt u uw impact op het milieu beperken? Ontdek hoe het Label u stap voor stap kan begeleiden.